Gizli Narsist

Gizli Narsistlerin 15 Özelliği

1- Eleştiriye karşı oldukça hassastırlar.

Öncelikle her insanın eleştiriye karşı bir miktar duyarlı olduğunu söylemekte fayda var. En kendisiyle barışık, kişisel gelişime önem veren olgun insanlar bile zaman zaman özellikle de sert eleştiriler karşısında incinebilir veya sinirlenebilir. Ancak bir gizli narsist için durum biraz daha farklı. Bu insanlar için kendilerine yöneltilen en yapıcı, en masum eleştiriler bile çok ciddi öfke patlamalarına, kırgınlıklara, belki günler süren uzaklaşmalara ve nefrete sebebiyet verebilir. Kendi zihinlerinde onlar zaten mükemmeldir, üstündür ve onlarda bir hata veya kusur arıyor olmanız sizin kötü niyetinizdendir.

Öte yandan klasik narsistler (overt narsisist) eleştirilerden çok da etkilenme eğilimi göstermezler. Eleştiriler karşısında gülüp geçebilir veya tamamen duymazdan gelebilirler. Klasik narsist kendini zaten o kadar yüksekte görür ki başka insanların sözleri onun için sadece alay konusu olabilir. Gizli narsistler ise aynı klasik narsistler gibi kendini üstün görmelerine rağmen eleştirildiklerinde son derece kırılabilirler. Çünkü eleştiri onların başkalarının gözünde kusursuz olmadıklarını fark etmelerine neden olmaktadır.

2- Genellikle kurban rolünü üstlenirler.

Size üzücü çocukluk yaşamlarından veya ağır psikolojik sorunları olan çıldırmış eski sevgililerinden bahsedebilirler. İş yerlerinde sürekli hakları yenmiştir veya arkadaşları tarafından sırtından vurulmuşlardır. Onlar hep iyi niyetli davranmış ve bu sebeple haksızlığa uğramışlardır. Bu hikayeleri dinlerken onlara karşı sempati duyabilir veya kendinizi onlar için üzülürken bulabilirsiniz. Onların da istediği tam olarak budur. Eğer onlara sempati duyarsanız onları düşünmüş, onlarla ilgilenmiş olursunuz. Bu da onlara önemli olduklarını hissettirir.

Eğer ortamda gerçekten de sıkıntıda olan bir insan varsa bundan rahatsız olurlar. Bu durum kendi üzerilerinde olması gereken ilginin başkasına geçmesi anlamına gelir. Onlar her zaman odadaki en büyük ‘kurban’ olmalıdırlar. Kısacası dramdan beslenirler.

Öte yandan klasik narsist sizin ona sempatinizden çok da keyif almaz çünkü siz zaten ondan aşağıdasınızdır. O alfadır, aslandır, güçlüdür ve ona sempati duyuyor olmanız bir nevi hakaret niteliği taşır.

3- Kendilerini genellikle pasif agresif bir şekilde ifade ederler.

Yukarıda bahsettiğim gibi klasik narsistler daha çok ‘alfa’ diye tabir edebileceğimiz kişilerdir. Kendilerini öne atmaktan çekinmezler, daha girişken yapılıdırlar ve tepkileri de genellikle daha nettir. Aksine gizli narsistler çoğunlukla pasif agresif insanlardır. Örneğin, bir şeye sinirlendiklerinde, neye sinirlendiklerini söylemeyip günlerce surat asabilirler. Sizi herkesin önünde açıkça rencide edebilirler ancak bunu belli belirsiz bir biçimde yaparlar ki siz onlarla yüzleşmeye kalkarsanız kolayca işin içinden çıkabilsinler.

4- İçerde ve dışarda iki farklı insan olabilirler.

Yeni bir ortama girdiklerinde oldukça neşeli, sempatik, hoşsohbet olabilirler. Başka insanların yanında size karşı son derece ilgili ve aşık bir partner görünümü çizebilirler. Diğerleri sizi imrenilecek bir çift ve onları da ideal ve özverili bir eş olarak görür. Ancak eve dönüp etrafta bir tek siz kaldığınızda sıkılgan, somurtkan, tahammülsüz veya umursamaz bir insanla karşılaşabilirsiniz. Hatta yalnız kaldığınızda saldırgan, nefret dolu, kinci bile olabilirler. Bu durum oldukça kafa karıştırıcı bir hal alabilir. Çünkü bununla ilgili yakın çevrenizle konuşmaya çalıştığınızda, arkadaşlarınız veya aileniz sorunlu tarafın siz olduğunuzu düşünecektir. Size abarttığınızı, yanlış anladığınızı söyleyebilirler. Size onun ne kadar iyi niyetli bir insan olduğundan, sizi ne kadar sevdiğinden söz edebilir ve sizi değer bilmemekle yargılayabilirler. Sonuçta bu kadar kişi aynı fikirdeyken, sizin karşıt taraf olmanız insanlara ve hatta kendinize esas sorunun sizde olduğunu düşündürecektir.

5- Onlar ‘yanlış anlaşılmış özel insanlar’ dır.

Gizli narsistler hayatta elle tutulabilir hiçbir şey başaramamış olsalar dahi kendilerinin yüksek bir potansiyele sahip olduklarını düşünürler. Onlar potansiyelleri açığa çıkamamış talihsizlerdir, yanlış anlaşılmış özel insanlardır. Bu durumun suçlusu da onların potansiyellerini fark edemeyen toplum, aile, arkadaş, sevgili veya sistemin kendisidir ama asla onlar değildir.

6- ‘İyi bir dinleyici’dirler.

Gizli narsistler görünürde iyi dinleyicilerdir. Özellikle ilişkinin başında ağzınızdan çıkan her kelimeye dikkat kesilebilirler. Siz bunu onların hanesine artı bir puan olarak yazarken, onların temeldeki amacı sizi daha iyi analiz etmek ve ileride nasıl daha iyi bir şekilde manipüle edilebileceğinizi anlamaya çalışmaktır. Sizin zayıf yönlerinizi bulduktan sonra ise durum yavaş yavaş değişir. Artık sizi pür dikkat dinlemesine gerek kalmamıştır. Bundan sonraki her dinleme aslında dinliyor gözükmeden ibarettir. Eğer dikkatlice bakarsanız, söylediklerinizin asla hatırlanmadığını, detayların anında unutulup gittiğini görürsünüz. En önemli konuları bile tekrar tekrar anlatmanız gerekebilir. Narsistler o kadar kendi dünyalarında hapsolmuşlardır ki başkalarını dinlemek ve onlara ilgi göstermek için yoğun bir çaba sarf etmeleri gerekmektedir. Bu yüzden dinlemeleri yavan ve yüzeyseldir. Buna rağmen dinliyor gibi gözükmede oldukça iyidirler.

7- Uzun süreli ilişkiler kurabilirler.

Klasik narsistler genellikle uzun süreli ilişkilerdense birçok partnerle kısa süreli ilişkiler kurma eğilimindedirler. Uzun süreli ilişkiler için daha çok emek vermek gerekir ve klasik narsist için bu hiç de eğlenceli bir şey değildir. Buna rağmen gizli narsistler yıllarca aynı kişiyle ilişkide olabilirler. Gizli narsistlerin kendilerini değerli hissetmek için çevrelerinde insanlara ihtiyaçları vardır. Ayrıca duygusal anlamda oldukça bağımlı insanlardır.

8- ‘Alçak gönüllü’dürler.

Gerçekten alçak gönüllü olan insanların aksine gizli narsistler ne kadar da alçak gönüllü bir insan olduklarını ima eden hikayeler anlatmayı severler. Aynı zamanda yaptıkları en ufak bir iyiliği bile bir şekilde sık sık gündeme getirip canlı tutmayı başarabilirler.

9- Yardımsever olabilirler.

Klasik narsistler yardımsever faaliyetlerle çok ilgilenmezken, gizli narsistler arkadaşları arasında oldukça iyi ve yardımsever bir insan olarak bilinebilirler ve hatta birçok yardım kuruluşuna destek veriyor olabilirler. Buradaki temel amaç narsistik tedarik dediğimiz olgudur. İnsanların onlar hakkında ne kadar yardımsever, ne kadar iyi bir insan diye söz etmeleri hoşlarına gider. Narsistler için imaj her şeydir.

10- Özür dileyebilirler.

Narsistik kişiliklerle ilgili yazılan birçok yazıda narsistlerin asla ve asla özür dilemediğinden bahsedilir. Ancak bu kesinlikle doğru değildir. Gizli narsistler nadiren de olsa özür dileyebilirler ve hatalı olduklarını kabul edebilirler. Ancak bu özür dilemeler genellikle ‘özür dilerim ama…’ şeklinde başlar ve samimi bir özürden çok uzaktırlar. Mesela, ‘özür dilerim ama beni buna sen zorladın’ veya ‘ özür dilerim ama sen de çok fazla üzerime geldin’ gibi aslında suçlayıcı bir nitelik taşırlar. Bazılarının özürleri ise gerçekten çok içten görünebilir ve söylenmesi gereken her şey söylenmiş olabilir. Ancak bunlar genellikle ortalığı yatıştırmak ve kontrolü elde tutmak için sarf edilen sözler yığınıdır. Verilen sözler tutulmaz, zamanla geçiştirilir veya unutulur gider. Kısacası sözler ve davranışlar birbirleriyle eşleşmez.

11- Gözleri çok yükseklerde değildir.

Narsist denilince zihnimizde beliren imgelerin üst düzey makam sahipleri, politikacılar veya kibirli müdürler olmasının nedeni hiç de mantıksız değil. Gerçekten de birçok narsistik insanın kendilerini üstün görme becerisi, bir şeylere doğuştan hakkı olduğunu düşünmesi; onları içinde bulunduğumuz kapitalist düzende yukarılara taşımaya yardım eder. Çağımız naifliği veya kibarlığı aşağı görürken, şişirilmiş özgüveni ve kibri ödüllendiren bir çağdır.

Öte yandan elbette ki tüm üst düzey insanlar narsistik olmadığı gibi, yukarılara ulaşamamış herkes de naif değildir. Gizli narsistler çoğu zaman en ileriye, en yukarıya ulaşmaya çalışmaktansa daha küçük bir grubun lideri olmayı tercih edebilirler. Tek bir konuda uzman olmak, küçük bir firmada müdür olmak veya sadece arkadaşları arasındaki sözü dinlenir kişi olmak onlar için yeterlidir. Klasik narsistlerin aksine daha kendinden kuşku duyan insanlar olmaları onları küçük ve güvenli bölgelerinde durmaya yönlendirebilir.

12- Kendinizi suçlu hissettirirler.

Gizli narsistler kendinizi suçlu hissettirmekte oldukça iyidirler. Örneğin, gerçekten çok meşgul olduğunuz için onlarla buluşmak istemezseniz, size ‘sadece yanımda olmanı istemiştim’ ya da ‘çok özlediğim için gelmeni istedim’ gibi şeyler söyleyebilirler. Pasif agresif yöntemlerle, kendi sorunlarını size yansıtarak veya sadece duygu sömürüsü yaparak kendinizi suçlu hissetmenize neden olurlar. Elinizde olmayan sebepler için bile özür dilemek ve telafi etmeye çalışmak zorunda kalırsınız.

13- Kıskançtırlar.

Başkalarının övülmesinden ve takdir görmesinden oldukça rahatsız olurlar. Gizli narsistler övgüye ve takdir edilmeye karşı ciddi bir açlık duyabilirler ve bu takdirin onların gözünde hak etmeyen insanlara gitmesiyle ciddi boyutlarda kıskançlık duyabilirler. Başkalarının başarıları, başkalarının mutluluğu onlar için birer tehdittir.

14- Depresif olabilirler.

Klasik narsistler kendine güvenli duruşları sebebiyle yüzeysel de olsa bir karizmaya ve çekiciliğe sahiptirler. Çoğu zaman enerjik ve kendinden emindirler. Aksine gizli narsistler depresif olmaya daha meyillidirler. Düşük enerjili insanlar olabilirler ve genellikle stresi daha zor tolere ederler.

15- Kendinde bir problem olduğunu bilir.

Bu madde herkes için geçerli olmayabilir ancak bazı gizli narsistler tam olarak sorunlarının ne olduğunu bilmeseler de bir sorunları olduğunu bilirler. Bir yandan kendilerini üstün hissetmelerine rağmen, bir yandan da bilinç düzeyinde aslında bu üstünlük hissini çok da hak etmediklerinin farkındadırlar. Bu nedenle de daha kendinden şüphe duyan ve huzursuz insanlardır. Gizli narsistlerin derinlerde gömülü utanç ve yetersizlik hisleri onları daha kompleks insanlar yapar.

Klasik narsistler ise aksine kendileriyle ilgili bir şüphe duymazlar. Kendi zihinlerinde onlar tamamen kusursuzdurlar.

Dikkatli baktığımızda aslında özünde çok da farklı değillerdir. Hem gizli, hem de klasik narsistler kendilerini üstün ve özel sanırlar, ikisi için de asıl önemli olan imajlarıdır ve iki taraf da ruhunuzu paramparça edebilecek potansiyele sahiptir. Yine de kanımca gizli narsistler daha tehlikeli insanlardır çünkü daha zor fark edilirler. Siz onların gerçek yüzlerini görmeye başladığınızda çoktan kariyeriniz, paranız, gençliğiniz, umutlarınız ve akıl sağlığınız risk altına girmiş olabilir.

Maddi destek olmak isterseniz aşağıdaki linkten yardımcı olabilirsiniz.

https://www.patreon.com/narsistsiz/membership

Yazılara https://medium.com/@narsistsiz adresinden de ulaşabilirsiniz:

https://medium.com/t%C3%BCrkiye/gizli-narsist-783c75304a10

Kaynakça:

Wiley Online Library. “The many faces of narcissism”. Erişim 5 Haziran, 2016. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/wps.20323.

Independent. “ How to Spot a Covert Narcissist, According to a Therapist”. Erişim 29 Mayıs, 2018. https://www.independent.co.uk/life-style/narcissist-personality-how-to-spot-behaviour-people-liar-empathy-a8372936.html.